Oferta e miliardierit Elon Musk se do të dhurojë 1 milion dollar në ditë një votuesi të regjistruar në shtete që do të vendosin përfundimisht zgjedhjet e Shtëpisë së Bardhë ka trubulluar ujërat në polikën amerikane.
Fituesit do të zgjidhet rastësish nga ata që nënshkruajnë një peticion pro Kushtetutës së SHBA nga grupi i fushatës së zotit Musk 'Amerika PAC', të cilën ai e ka ngritur për të mbështetur kandidatin republikan Donald Trump për t’u kthyer në Shtëpinë e Bardhë.
Çeku i parë i stilit të lotarisë iu dha një pjesmarrëse në një ngjarje në Pensilavi të shtunën (19 tetor) në mbrëmje, ndërsa një çek tjetër u dorëzua një tjetër fituesi të dielën (20 tetor).
Por a është e paligjshme oferta e Elon Musk?
Guvernatori i Pensilvanisë, Josh Shapiro, një demokrat që mbështet Kamala Harris, e quajti strategjinë e zotit Musk "thellësisht shqetësuese".
Shapiro i tha NBC News Meet the Press se zbatimi i ligjit duhet të shikojë potencialisht pagesat.
Konkursi është i hapur për votuesit në Pensilvani, Gjeorgji, Nevada, Arizona, Miçigan, Wisconsin dhe Karolinën e Veriut, të gjitha shtetet kryesore të fushëbetejës që do të vendosin përfundimisht zgjedhjet e Shtëpisë së Bardhë.
Eksperti i ligjit zgjedhor Rick Hasen shkroi në blogun e tij personal se ai besonte se oferta e zotit Musk ishte "qartësisht e paligjshme".
Ligji federal thotë se kushdo që "paguan ose ofron të paguajë ose pranon pagesën ose për regjistrimin për të votuar ose për votim" përballet me një gjobë të mundshme prej 10,000 dollarë ose një dënim me pesë vjet burg.
Megjithëse Musk po u kërkon teknikisht votuesve të nënshkruajnë një formular, zoti Hasen vuri në dyshim qëllimin e strategjisë.
"Kush mund të nënshkruajë peticionet? Vetëm votuesit e regjistruar në shtetet swing, (shtete në të cilat asnjë parti nuk ka një bazë të fortë),gjë që e bën atë të paligjshëm," tha zoti Hasen, një profesor në shkollën juridike të Universitetit të Kalifornisë, Los Anxhelos (UCLA).
Ata që nënshkruajnë peticionin i cili zotohet të mbështesë fjalën e lirë dhe të drejtat e armëve - duhet të dorëzojnë detajet e tyre të kontaktit, duke lejuar potencialisht America PAC të kontaktojë me ta për votën e tyre.
Fushatat dhe komitetet e veprimit politik mbështeten në taktika si nënshkrimi i peticionit, kërkesat e anketave ose blerjet e mallrave për të ndërtuar baza të të dhënave masive të informacionit të votuesve. Këto të dhëna më pas mund të përdoren më saktë për të synuar votuesit, ose për të mbledhur fonde nga mbështetësit që janë tashmë në bord.
Në Pensilvani, Musk u jep votuesve 100 dollarë për nënshkrimin e peticionit, plus 100 dollarë të tjera për çdo person që ata referojnë që nënshkruan. Votuesit në shtetet e tjera të fushëbetejës marrin 47 dollarë për referim.
Por strategjia mund të mbulohet nga një boshllëk sipas ligjit zgjedhor të SHBA-së, sepse askush nuk paguhet drejtpërdrejt për të votuar – pavarësisht futjes së parave në një proces që mund të identifikojë votuesit e mundshëm të Trump.
Në SHBA, është e paligjshme të sigurohet pagesa për t'i bërë njerëzit të votojnë - jo vetëm për një kandidat të caktuar, por thjesht për të hedhur një votim.
Rregulli bëri që prodhuesi i akulloreve Ben & Jerry's t'i jepte produktin e tij falas të gjithëve në ditën e zgjedhjeve në 2008, pasi fillimisht kishte planifikuar ta kufizonte atë vetëm për ata që kishin një ngjitëse "Unë votova".
Gjatë fushatës të dielën, Trump u pyet për dhuratën e Musk.
"Unë nuk e kam ndjekur këtë," tha ai, duke shtuar se ai flet shpesh me zotin Musk dhe ai është një "mik".
Themeluesi i SpaceX dhe Tesla dhe pronari i X, dikur Twitter, është shfaqur si një mbështetës kryesor i Trump.
Musk nisi America PAC në korrik me qëllimin për të mbështetur fushatën e ish-presidentit.
Ai deri më tani ka dhuruar 75 milionë dollarë për grupin, i cili është bërë shpejt një lojtar kryesor në ofertën zgjedhore të Trump.
Një deklaratë në faqen e internetit të grupit thotë: "America PAC u krijua për të mbështetur këto vlera kryesore: Kufij të sigurt, Qytete të sigurta, shpenzime të arsyeshme, Sistemi i Drejtësisë, Fjala e Lirë, E drejta për Vetëmbrojtje."
Musk tha se dëshiron të marrë “mbi një milion, ndoshta dy milionë, votues në shtetet kryesore të fushës së betejës për të nënshkruar peticionin në mbështetje të Amendamentit të Parë dhe të Dytë”.
"Unë mendoj se [ajo] dërgon një mesazh vendimtar për politikanët tanë të zgjedhur," shtoi ai.
Musk është aktualisht njeriu më i pasur në botë, me një vlerë neto të vlerësuar prej 248 miliardë dollarësh, sipas revistës amerikane të biznesit Forbes./Versus.al
