Kryeministri kanadez Mark Carney po zhvillon një takim me Presidentin amerikan Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.
Kanadaja është partneri i dytë më i madh tregtar i Amerikës dhe një nga aleatët më të ngushtë në shumë fusha, nga siguria kombëtare te tregtia. Por sulmi agresiv i Trump me tarifa në muajt e fundit ka minuar këtë marrëdhënie të gjatë — dhe pa dashje ka ndihmuar Carney të konsolidojë pushtetin politik, sipas CNN.
Në një qortim të befasishëm ndaj Trump, Partia Liberale e Kanadasë, me Carney si lider, fitoi zgjedhjet federale javën e kaluar, duke e vendosur qeverinë e re në një përplasje të mundshme me administratën Trump. Në një fjalim sfidues pas zgjedhjeve, Carney tha: “E kemi kaluar shokun nga tradhtia amerikane, por nuk duhet të harrojmë kurrë mësimet.”
Kanadaja dhe Shtetet e Bashkuara kanë ndarë një marrëveshje të lirë tregtie për dekada, por tarifat e gjera të Trump e kanë përmbysur këtë marrëdhënie simbiotike dhe dëmi që ka shkaktuar lufta tregtare e Trump për Amerikën është gjithashtu i rëndë.
Sekretari i Tregtisë Howard Lutnick tha të hënën për Fox Business se një marrëveshje me Kanadanë është e mundur, por do të ishte “shumë komplekse.”
Përshkallëzimi i tensioneve tregtare
Deri në shkurt, të dy vendet ishin të lidhura me marrëveshjen e lirë tregtare SHBA-Meksikë-Kanada (USMCA), një marrëveshje e ndërmjetësuar nga vetë Trump gjatë mandatit të tij të parë.
USMCA, e ratifikuar në vitin 2020, zëvendësoi Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Amerikës së Veriut (NAFTA), e cila kishte ekzistuar për një çerek shekulli. Por Trump e ndryshoi këtë këtë vit.
Në fillim të marsit, një tarifë e përgjithshme prej 25% për Meksikën dhe Kanadanë hyri në fuqi përkohësisht, përpara se të pezullohej pasi liderët e të dy vendeve premtuan të ndërmarrin më shumë veprime për të ndalur rrjedhën e fentanilit dhe emigracionit të paligjshëm në Amerikë.
Por një tarifë 25% është ende në fuqi për mallrat e importuara nga Meksika dhe Kanadaja që nuk përputhen me rregullat e USMCA.
Trump gjithashtu ka shpallur tarifa prej 25% për të gjitha makinat, çelikun dhe aluminin gjatë muajve të fundit, si dhe tarifa për pjesët e makinave.
Kanadaja reagoi ndaj veprimeve të Trump me një tarifë 25% për importe amerikane me vlerë 30 miliardë dollarë kanadezë (rreth 22 miliardë USD), plus një tarifë shtesë prej 25% mbi importe me vlerë 29.8 miliardë dollarë kanadezë (rreth 22 miliardë USD) si përgjigje për tarifat e metaleve të Trump.
Kanadaja ka vendosur gjithashtu tarifa për makinat e importuara nga Shtetet e Bashkuara.
Kjo luftë tregtare ka pasoja të mëdha për të dyja ekonomitë.
Kanadaja përbën 14% të gjithë tregtisë së SHBA-së, sipas të dhënave qeveritare. Ajo është gjithashtu destinacioni kryesor për eksportet amerikane — 349.4 miliardë USD në vitin 2024 — ku eksportet më të mëdha janë energjia dhe makinat.
Ndërkohë, Shtetet e Bashkuara janë destinacioni më i madh për eksportet kanadeze — më shumë se tre të katërtat e tyre — të cilat përfshijnë dru të butë, çelik dhe alumin. Rreth 30% e drurit të butë të konsumuar në SHBA importohet, dhe mbi 80% e atyre importeve vijnë nga Kanadaja.
Lufta tregtare e Trump tashmë po ndikon negativisht në bizneset amerikane të të gjitha përmasave. CEO i General Motors, Mary Barra, tha në një intervistë për CNN javën e kaluar se tarifat do t’i kushtojnë kompanisë së saj midis 4 dhe 5 miliardë dollarë këtë vit.
Në anën tjetër të spektrit, Beth Fynbo Benike, pronare e kompanisë së produkteve për foshnje “Busy Baby”, i tha CNN se një kontejner mallrash për të rimbushur inventarin e saj do t’i kushtojë tani pothuajse 230,000 USD për të mbërritur në tokën amerikane.
Raporti më i fundit i “Beige Book” i Rezervës Federale, një përmbledhje periodike e përgjigjeve nga bizneset në të gjithë vendin, paraqiti raste të ndryshme të bizneseve amerikane që vunë re më pak turistë kanadezë — duke ndikuar në të ardhurat e tyre.
Kanadezët gjithashtu po zgjedhin të mos blejnë produkte të prodhuara në SHBA, duke shmangur domatet nga Kalifornia për domate italiane, sallamin nga Ohio për mishra të prodhuar në Ontario dhe Quebec, si dhe Coca-Cola për ujë të gazuar, të ëmbëlsuar me shurup panje kanadez.
“Ne, si kanadezë, nuk dalim të krijojmë konflikte,” tha Dylan Lobo, një banor i Torontos që drejton drejtorinë online Made in Canada, për CNN në mars. “Është një sulm ndaj Kanadasë.”
