Shtëpia e Bardhë është “e bezdisur” me Benjamin Netanyahun, sipas zyrtarëve amerikanë të cituar nga faqja e internetit Axios në kushte anonimiteti.
Të njëjtat burime pohojnë se qeveria amerikane i dërgoi një mesazh privat të ashpër kryeministrit izraelit, duke theksuar se vrasja e një komandanti të lartë ushtarak të Hamasit gjatë fundjavës përbën një shkelje të marrëveshjes së armëpushimit në Gaza, e cila është arritur me ndërmjetësimin e Donald Trump, që nga tetori.
Reagimi i zemëruar i Shtëpisë së Bardhë vjen në një kohë tensionesh në rritje midis administratës Trump dhe qeverisë Netanyahu, si për fazën tjetër të marrëveshjes që synon t'i japë fund luftës në Gaza, ashtu edhe për politikën e përgjithshme rajonale të Izraelit.
Sipas të njëjtëve zyrtarë, Sekretari i Shtetit Marco Rubio, i dërguari special i Shtëpisë së Bardhë Steve Witkoff dhe këshilltari dhe dhëndri i Trump, Jared Kushner, janë veçanërisht të bezdisur me Netanyahun, i cili, duhet theksuar, pritet të takohet me Trumpin në Mar-a-Lago më 29 dhjetor.
Të shtunën, Izraeli vrau Raed Saad, nënkryetarin e krahut ushtarak të Hamasit dhe një nga arkitektët e dyshuar të sulmeve të 7 tetorit 2023. Sulmi ndaj Qytetit të Gazës vrau gjithsej katër persona.
Zyrtarët amerikanë thanë se qeveria izraelite nuk i informoi ose nuk u konsultua me SHBA-në para sulmit. Një zyrtar i lartë amerikan e përshkroi mesazhin e Shtëpisë së Bardhë drejtuar Netanyahut si më poshtë: "Mesazhi ishte: 'Nëse doni të prishni reputacionin tuaj dhe të tregoni se nuk i mbani marrëveshjet, vazhdoni. Por ne nuk do t'ju lejojmë të prishni reputacionin e Presidentit Trump, pasi ai ndërmjetësoi marrëveshjen e Gazës.'"
Një zyrtar izraelit konfirmoi se Shtëpia e Bardhë ishte e pakënaqur, por pretendoi se mesazhi ishte më i butë dhe se "disa vende arabe" e konsideronin veprimin një shkelje të armëpushimit. Sipas zyrtarëve amerikanë, Shtëpia e Bardhë ishte kategorike se Izraeli kishte shkelur marrëveshjen.
Nga ana e saj, Izraeli informoi administratën Trump se Hamasi ishte ai që shkeli marrëveshjen, duke sulmuar ushtarët dhe duke rinisur kontrabandën e armëve.
"Eliminimi i Raed Saad, një terrorist i betuar që punoi çdo ditë për të shkelur marrëveshjen dhe për të rindezur konfliktin, u krye në përgjigje të këtyre shkeljeve dhe kishte për qëllim sigurimin e vazhdimësisë së armëpushimit", tha zyrtari izraelit.
Shtëpia e Bardhë dhe ambasada izraelite në Uashington refuzuan të komentonin.
Ky është rasti i fundit në një seri tensionesh midis Shtëpisë së Bardhë dhe qeverisë Netanyahu. Në Siri, administrata Trump i sheh sulmet ndërkufitare të Izraelit si minim të përpjekjeve të SHBA-së për të mbështetur qeverinë de facto al-Sarrah për të stabilizuar vendin dhe si pengesë për arritjen e një marrëveshjeje të re sigurie midis Sirisë dhe Izraelit. I dërguari i SHBA-së, Tom Barak, do të vizitojë Izraelin të hënën për bisedime me Netanyahun mbi këtë çështje.
Në Bregun Perëndimor, një zyrtar i lartë amerikan dhe një burim i njohur me çështjen thonë se Shtëpia e Bardhë është gjithnjë e më e shqetësuar për dhunën e kolonëve kundër palestinezëve. Amerikanët i shohin politikat izraelite si krijim të një klime që minon përpjekjet e Uashingtonit për të zgjeruar Marrëveshjet e Abrahamit, veçanërisht me Arabinë Saudite.
"Shtetet e Bashkuara nuk po i kërkojnë Netanyahut të rrezikojë sigurinë e Izraelit. Ne po i kërkojmë atij të mos ndërmarrë veprime që shihen si provokuese në botën arabe", tha një zyrtar amerikan.
Në Gaza, Shtëpia e Bardhë beson se Netanyahu po vepron në mënyrë të shkurtër për shumë çështje, veçanërisht për kalimin në fazën e dytë të marrëveshjes së paqes, e cila do të shihte një tërheqje të mëtejshme të trupave izraelite. Donald Trump thuhet se i tha Netanyahut në një telefonatë të kohëve të fundit se duhej të ishte një "partner më i mirë" në Gaza.
"Steve dhe Jared janë të indinjuar nga kokëfortësia e Izraelit në një numër çështjesh që lidhen me Gazën", tha një zyrtar amerikan, duke iu referuar Witkoff dhe Kushner.
Në përgjithësi, Shtëpia e Bardhë po kërkon ta lërë pas luftën në Gaza dhe të përqendrohet në riparimin e marrëdhënieve midis Izraelit dhe botës arabe dhe zgjerimin e Marrëveshjeve të Abrahamit. Megjithatë, sipas zyrtarëve amerikanë, udhëheqësit rajonalë nuk i besojnë thellësisht Netanyahut dhe shprehin kundërshtime të gjera ndaj çdo mirëkuptimi me të.
Për shembull, një përpjekje amerikane për të ndihmuar Netanyahun të organizojë një takim me Presidentin egjiptian Abdel Fattah al-Sisi është përballur me rezistencë të fortë egjiptiane. Netanyahu dhe Sisi nuk kanë folur që kur filloi lufta në Gaza. "Netanyahu është bërë një i përjashtuar global në dy vitet e fundit.
"Ai duhet ta pyesë veten pse Sisi refuzon ta takojë atë dhe pse, pesë vjet pas Marrëveshjeve të Abrahamit, ai ende nuk është ftuar të vizitojë Emiratet e Bashkuara Arabe", tha një zyrtar amerikan.
"Administrata Trump po bën përpjekje të jashtëzakonshme për të ndrequr situatën.
Por nëse Netanyahu nuk është i gatshëm të ndërmarrë hapat e nevojshëm për të ulur tensionet, ne nuk do të humbasim kohën duke u përpjekur të zgjasim Marrëveshjet e Abrahamit", përfundoi ai./Versus.al
