Momenti kur Trump u shtrëngon duart liderëve të Azerbajxhanit dhe Armenisë pas firmosjes së marrëveshjes

Udhëheqësit e Armenisë dhe Azerbajxhanit nënshkruan një marrëveshje paqeje në Shtëpinë e Bardhë të premten, në një marrëveshje të ndërmjetësuar nga SHBA-të që i jep fund konfliktit dekadash.

Dy vendet në Kaukazin Jugor nënshkruan marrëveshje me njëri-tjetrin, si dhe me SHBA-të, që do të rihapin rrugët kryesore të transportit, duke i lejuar SHBA-ve të shfrytëzojnë ndikimin në rënie të Rusisë në rajon. Marrëveshja përfshin një marrëveshje që do të krijojë një korridor të madh tranziti që do të quhet Rruga Trump për Paqe dhe Prosperitet Ndërkombëtar, tha Shtëpia e Bardhë.

Donald Trump tha se emërtimi i rrugës sipas tij ishte "një nder i madh për mua", por "nuk e kërkova unë këtë". Një zyrtar i lartë i administratës, në një telefonatë para ngjarjes me gazetarët, tha se ishin armenët ata që sugjeruan emrin.

Veçmas nga marrëveshja e përbashkët, si Armenia ashtu edhe Azerbajxhani nënshkruan marrëveshje me Shtetet e Bashkuara që synojnë të forcojnë bashkëpunimin në energji, teknologji dhe ekonomi, tha Shtëpia e Bardhë.  Presidenti i Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, dhe kryeministri armen, Nikol Pashinyan, shtrënguan duart për të shënuar momentin, me Trump në mes.

Të dy kombet kanë qenë të bllokuara në konflikt për gati katër dekada, ndërsa luftuan për kontrollin e rajonit të Karabakut, i njohur ndërkombëtarisht si Nagorno-Karabaku. Zona ishte kryesisht e populluar nga armenë gjatë epokës sovjetike, por ndodhet brenda Azerbajxhanit. Të dy kombet luftuan për kontrollin e rajonit përmes përplasjeve të shumta të dhunshme që lanë dhjetëra mijëra njerëz të vdekur gjatë dekadave, ndërsa përpjekjet ndërkombëtare të ndërmjetësimit dështuan.

Kohët e fundit, Azerbajxhani rimorri të gjithë Karabakun në vitin 2023 dhe kishte qenë në bisedime me Armeninë për të normalizuar lidhjet.

Trump ka kërkuar një reputacion si paqebërës dhe nuk e ka mbajtur sekret faktin se dëshiron një çmim Nobel për paqe. Nënshkrimi i së premtes i shtohet një serie marrëveshjesh paqeje dhe ekonomike të ndërmjetësuara nga SHBA-të këtë vit.

Udhëheqësit e Armenisë dhe Azerbajxhanit thanë se përparimi u bë i mundur nga Trump dhe ekipi i tij, dhe iu bashkuan një liste në rritje të udhëheqësve të huaj dhe zyrtarëve të tjerë që kanë thënë se Trump duhet të marrë çmimin Nobel për paqe. Versus.al

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky ka reaguar ashpër ndaj një deklarate të bërë dje nga presidenti i SHBA, Donald Trump i cili konfirmoi 15 gushtin për takimn me Putinin në Alaska me qëllim për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

Trump foli edhe për shkëmbim territoresh mes dy vendeve, gjë që nuk i ka pëlqyer Zelenskyt. Ky i fundit refuzoi çdo marrëveshje që përmban lëshimin e territoreve të Ukrainës ndaj Rusisë.

"Ukrainasit nuk do t'ia japin tokën e tyre pushtuesit", tha zoti Zelensky në një video nga zyra e tij në Kiev, disa orë pas deklaratave të zotit Trump.

"Çdo vendim i marrë kundër nesh, çdo vendim i marrë pa Ukrainën, është në të njëjtën kohë vendim kundër paqes", tha zoti Zelensky. "Ato nuk do të sjellin asgjë. Këto janë vendime të vdekura; ato nuk do të funksionojnë kurrë."

Refuzimi i hapur i zotit Zelensky rrezikon të zemërojë zotin Trump, i cili e ka bërë një marrëveshje paqeje midis Ukrainës dhe Rusisë një nga qëllimet e tij kryesore të politikës së jashtme, edhe nëse kjo do të thotë pranimin e kushteve që janë të pafavorshme për Kievin. Në të kaluarën, zoti Trump e ka kritikuar Ukrainën për kapjen pas asaj që ai sugjeroi se ishin kërkesa kokëforta për armëpushim dhe për "mosgatishmërinë për paqe". Versus.al

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, dhe Presidenti rus, Vladimir Putin, do të takohen në Alaska të premten e ardhshme për të diskutuar të ardhmen e luftës në Ukrainë. Trump njoftoi takimin e 15 gushtit në mediat sociale dhe më vonë u konfirmua nga një zëdhënës i Kremlinit, i cili tha se vendndodhja ishte "mjaft logjike" duke pasur parasysh afërsinë relative të Alaskës me Rusinë.

Nuk pati reagim të menjëhershëm nga Ukraina.

Njoftimi i takimit erdhi vetëm disa orë pasi Trump kishte sinjalizuar se Ukraina mund të duhet të lëshojë territor për t'i dhënë fund luftës, e cila filloi me pushtimin në shkallë të plotë të fqinjit të saj nga Rusia në shkurt 2022.

"Po shikoni territorin për të cilin është luftuar për tre vjet e gjysmë, shumë rusë kanë vdekur. Shumë ukrainas kanë vdekur. Është shumë e komplikuar. Do të marrim disa mbrapsht, do të shkëmbejmë disa. Do të ketë disa shkëmbime territoresh, në të mirë të të dyve"- u shpreh Trump të premten në Shtëpinë e Bardhë. 

Presidenti i SHBA-së nuk dha detaje të mëtejshme se si do të dukej ky propozim.

Megjithatë, partneri amerikan i BBC-së, CBS News, duke cituar burime të njohura me diskutimet, raporton se Shtëpia e Bardhë po përpiqet të bindë udhëheqësit evropianë që të pranojnë një marrëveshje që do të përfshinte marrjen nga Rusia të të gjithë rajonit Donbas në Ukrainën lindore dhe mbajtjen e Krimesë.

Si pjesë e marrëveshjes së propozuar, ajo do të hiqte dorë nga rajonet Kherson dhe Zaporizhzhia, të cilat i pushton pjesërisht, raporton CBS.

Më herët të premten, Wall Street Journal raportoi se Putin kishte propozuar një marrëveshje të ngjashme me të dërguarin e Trump, Steve Witkoff, gjatë një takimi të kohëve të fundit në Moskë.

Mbetet e paqartë nëse Ukraina dhe aleatët evropianë do të bien dakord për një marrëveshje të tillë, duke pasur parasysh se Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Putin mbeten shumë larg kushteve për paqe.

Zelensky më parë ka hedhur poshtë çdo parakusht për lëshime territoriale.

Një zyrtar i lartë i Shtëpisë së Bardhë i tha CBS se planifikimi për takimin e së premtes së ardhshme ishte i rrjedhshëm dhe ishte ende e mundur që Zelensky të përfshihej në një farë mënyre.

Moska nuk ka arritur të arrijë një përparim vendimtar në pushtimin e saj në shkallë të plotë, por pushton rreth 20% të territorit të Ukrainës. Ndërkohë, ofensivat ukrainase nuk i kanë shtyrë forcat ruse prapa. Versus.al