Zbatimi i Marrëveshjes së Shengenit, e cila mundëson lëvizjen e lirë brenda Evropës, po e humbet gjithnjë e më shumë funksionalitetin e tij për shkak të kontrolleve kufitare gjithnjë e më të shpeshta. Vendimi i Polonisë për të futur kontrolle kufitare ka ngritur pyetjen - a po shkatërrohet sistemi?
Marrëveshja e Shengenit është një nga shtyllat e politikës evropiane dhe mundëson lëvizjen e lirë të njerëzve dhe mallrave në Evropë. Ajo u nënshkrua 40 vjet më parë nga Gjermania, Franca, Belgjika, Luksemburgu dhe Holanda, dhe ndërkohë deri në 27 vende janë bërë pjesë e zonës së Shengenit.
Por marrëveshja për lëvizjen e lirë brenda Bashkimit Evropian (BE) , e njohur edhe si Shengen, aktualisht po vihet seriozisht në pikëpyetje, pasi shumë vende evropiane po rivendosin kontrollet e përkohshme të kufijve të brendshëm.
Shembulli më i fundit është Polonia , e cila ka njoftuar se do të rivendosë kontrollet kufitare në kufijtë e saj me Gjermaninë dhe Lituaninë. Me këtë vendim, numri i vendeve në zonën Shengen që zbatojnë kontrolle të përkohshme do të rritet në 12.
Kryeministri polak Donald Tusk njoftoi se nga 7 korriku do të futen kontrolle në kufijtë tokësorë me Gjermaninë dhe Lituaninë.
“ Qëllimi është të kontrollohet dhe minimizohet fluksi i migrantëve të parregullt ”, tha Tusk.
Ai shtoi se ky hap u bë i pashmangshëm pasi Gjermania vendosi të shtrëngojë kontrollet në kufijtë e saj.
- Gjermania refuzon hyrjen e emigrantëve, gjë që krijon tensione - theksoi kryeministri polak.
Sistemi Shengen është nën presion
Sipas rregullave të Komisionit Evropian (KE), kontrollet e kufijve të brendshëm brenda zonës Shengen lejohen vetëm në kushte të caktuara dhe për një periudhë të kufizuar kohore.
Zëdhënësi i KE-së, Markus Lammer, tha se Polonia ende nuk e ka informuar zyrtarisht Komisionin për vendimin e saj , por se ata janë në kontakt me autoritetet në Varshavë, shkruan "Deutsche Welle" (DW).
''- Jemi në kontakt të ngushtë me shtetet anëtare. Këto kontrolle janë të mundshme vetëm përkohësisht dhe në kushte të caktuara - tha Lammer.
Pakënaqësi në Parlamentin Europian
Disa anëtarë të Parlamentit Evropian besojnë se ngjarjet aktuale mund të përfaqësojnë fillimin e fundit të sistemit Shengen.
- Çdo kontroll që Gjermania fut, për shkak të pozicionit të saj qendror në Evropë, shkakton një reaksion zinxhir - tha deputetja nga radhët e Partisë Socialdemokrate të Gjermanisë (SPD), Birgit Zippel.
Ajo shtoi se Shengen po shpërbëhet ngadalë nga brenda , gjë që, siç thotë ajo, kërcënon jo vetëm ekonominë, por edhe besimin e qytetarëve evropianë në vetë Bashkimin Evropian.
Kontrollet e përkohshme të kufijve të brendshëm
Aktualisht, 11 nga 29 vendet e Shengenit aplikojnë kontrolle të përkohshme kufitare të brendshme:
Gjermania - kontrolle në të gjitha kufijtë tokësorë, përfshirë kufijtë me Poloninë, Austrinë, Francën dhe Republikën Çeke.
Franca - kontrolle në kufijtë me Belgjikën, Gjermaninë, Spanjën dhe Italinë
Austria - kontrolle kufitare me Slloveninë, Hungarinë, Sllovakinë dhe Republikën Çeke
Holanda - kontrolle në kufijtë tokësorë, ajrorë dhe detarë me Belgjikën dhe Gjermaninë
Danimarka - kontrolle në kufirin tokësor me Gjermaninë dhe në portet e trageteve
Suedia - kontrolle në porte të rëndësishme dhe kalime për në Norvegji dhe Danimarkë
Norvegjia - kontrolle në portet e trageteve dhe kalimet tokësore
Italia - kontrolle kufitare me Slloveninë dhe pjesë të kufirit me Austrinë dhe Francën
Bullgaria - kontrolle të brendshme selektive, veçanërisht përgjatë kufirit me Rumaninë
Sllovenia - kontrolle kufitare me Kroacinë dhe Hungarinë
Me lëvizjen e Polonisë, numri i vendeve që zbatojnë kontrolle do të rritet në 12.
Gjithashtu, Belgjika ka njoftuar se do të prezantojë kontrolle kufitare më vonë këtë verë .
Kritikët argumentojnë se kufizimet e shtuara tregojnë një tërheqje më të gjerë nga parimet e hapjes dhe unitetit që përfaqëson Shengen. Për më tepër, kontrollet jo vetëm që prishin jetën e përditshme të komuniteteve që jetojnë përgjatë kufijve dhe shtrembërojnë tregun e brendshëm, por gjithashtu dërgojnë një mesazh shqetësues politik: se Evropa po mbyllet në vetvete.
Edhe pse Komisioni Evropian nuk ka fuqinë për të bllokuar këto masa kombëtare, ai mund të lëshojë opinione jo-detyruese mbi domosdoshmërinë dhe proporcionalitetin e tyre. Mbetet për t’u parë nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të ndaluar erozionin gradual, por të qëndrueshëm të modelit Shengen.
Për momentin, një gjë është e qartë: udhëtimi pa kufij brenda Evropës nuk mund të merret më si i mirëqenë.
View this post on Instagram
