Arkeologët kanë zbuluar një altar të humbur prej kohësh në vendin ku thuhet se Jezusi ishte varrosur dhe më pas ishte ringjallur.
Zbulimi u bë kur punëtorë te ndërtimit gjetën një pllakë gijigande guri të mbuluar me mbishkrime që ishte mbështetur në murin e e Kishës së Varrit të Shenjtë në Jerusalem .
Guri, tetë këmbë i gjatë dhe pesë këmbë i gjerë, ishte i stolisur me shirita një praktikë romake gjatë mesjetës dhe shenja të dallueshme që i bëjnë studiuesit të besojnë se ishte altari i shenjtëruar në 1149.
Mendohej se altari ishte shkatërruar nga një zjarr në vitin 1808.
"Për historianët, ky zbulim është një ndjesi në disa aspekte," tha ekipi nga Akademia Austriake e Shkencave (OeAË) që bëri zbulimin.
Vendi i Kishës së Varrit të Shenjtë është identifikuar si vendi i kryqëzimit dhe varrit të Jezusit dhe ka rreth katër milionë vizitorë çdo vit.
Kisha, e cila tejkalon rreth 5,400 këmbë në diametër, u ndërtua në majë të një tempulli romak kushtuar perëndeshës Venus në 335 pas Krishtit.
Ndërtimi u porosit nga perandori romak Konstandini I dhe gjatë konvertimit, u zbulua një varr që besohet të jetë ai i Jezusit.
Kisha e Varrit të Shenjtë ishte nën sulm gjatë shekujve, u shkatërrua nga ushtria persiane në 614, gati u shkatërrua në 1009 dhe më pas shpërtheu në flakë gjatë viteve 1800, kur besohej se altari kishte humbur.
Turistët kishin bërë grafite prej kohësh pjesën e përparme të pllakës, gjë që mund të jetë arsyeja pse ajo kishte kaluar pa u vënë re për shekuj.
Megjithatë, dekorimet e pazakonta në anën e murit i çuan studiuesit në të ashtuquajturën "Cosmatesque".
"Kjo teknikë e veçantë e prodhimit për dekorimin e mermerit u praktikua ekskluzivisht nga mjeshtrit e repartit në Romën papale, të cilët e kaluan aftësinë brez pas brezi," është shprehur ekipi.
Rinovimet në Kishën e Varrit të Shenjtë kanë qenë të vazhdueshme gjë që ka prodhuar thesare historike.
Në vitin 2016, një ekip konservimi nga Universiteti Teknik Kombëtar i Athinës zbuloi një pllakë gëlqerore varrimi brenda varrit të Jezusit që ishte mbuluar nga shtresa mermeri që të paktën që nga viti 1555.
Tradita e krishterë thotë se trupi i Krishtit u vendos në një pllakë të prerë nga një shpellë gëlqerore pas kryqëzimit të tij nga romakët.
Ai u ringjall tre ditë pas vdekjes së tij, sipas shkrimit të shenjtë, dhe gratë që erdhën për të vajosur trupin e tij thanë se nuk iu gjetën eshtra.
Dhjetra kryqe që mbushnin muret e kishës u zbuluan në vitin 2018, të cilat mendohej se ishin vepra mbishkrimesh nga Crusaders.
