Samiti Trump-Putin në Alaska ka mbaruar, por paqja në Ukrainë ende nuk duket afër. Megjithatë, dy skenarët më të mundshëm për fundin e pushtimit rus po fillojnë të bëhen të qarta.
Sipas një analize nga Wall Street Journal , Ukraina mund të humbasë territor, por të mbijetojë si një shtet më i vogël, por sovran dhe i sigurt. Nga ana tjetër, ajo mund të humbasë si territorin ashtu edhe sovranitetin e saj, duke u rikthyer në sferën e ndikimit të Moskës .
Cila nga të dyja do të ndodhë dhe kur situata mbetet e paqartë pas Alaskës, ku shpresat për përparim diplomatik u shuan.
Presidenti rus Vladimir Putin ka hedhur poshtë presionin e SHBA-së dhe Evropës për një armëpushim që do të ngrinte vijën aktuale të frontit dhe do të pasohej nga negociata mbi kontrollin e territorit ukrainas dhe garancitë e sigurisë.
Në vend të kësaj, ai e ka bërë të qartë se do ta vazhdojë luftën derisa Ukraina dhe Perëndimi të përmbushin qëllimet më të gjera gjeopolitike të Moskës.
"Jemi të bindur se për të pasur një zgjidhje të qëndrueshme dhe afatgjatë në Ukrainë, të gjitha rrënjët e krizës që janë diskutuar vazhdimisht duhet të eliminohen, të gjitha shqetësimet legjitime të Rusisë duhet të merren parasysh dhe një ekuilibër i drejtë duhet të rivendoset në sferën e sigurisë në Evropë dhe në botë", tha Putin pas samitit.
Ai shtoi se siguria e Ukrainës duhet të garantohet gjithashtu por bisedimet e mëparshme kanë treguar se "djalli fshihet në detaje".
Referenca e tij ndaj "rrënjëve të krizës" - përkatësisht lëvizjes së Ukrainës drejt Perëndimit dhe zgjerimit të NATO-s në Evropën Qendrore dhe Lindore tregon se ai nuk i ka braktisur qëllimet e tij më të gjera: rivendosjen e ndikimit rus në Ukrainë, rivendosjen e sferës së ndikimit të Moskës në Evropën Lindore dhe rifitimin e statusit të saj si një fuqi e madhe botërore. Kjo është arsyeja pse ai e filloi luftën në vitin 2022.
Përpjekja për të pushtuar Kievin ka dështuar dhe tani konsiderohet e parealizueshme. Mbrojtjet e forta të Ukrainës e kufizojnë Rusinë në fitime të vogla me kosto të madhe. Nga ana tjetër, shpresat e Ukrainës për të dëbuar plotësisht pushtuesit rusë janë zvogëluar, pasi ushtria e saj është e rraskapitur.
Kështu, kanë mbetur dy skenarë realistë për luftën më të madhe në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Skenari 1: Koncesioni i tokave të mbrojtura
Udhëheqja ukrainase ka pranuar në heshtje se nuk ka fuqinë ushtarake për të rimarrë të gjithë territorin e humbur. Presidenti Volodymyr Zelensky ka lënë të kuptohet në video-thirrje me Trump dhe udhëheqësit evropianë se do të negociojë për territorin - por vetëm pas një armëpushimi që do të ngrinte vijën aktuale të frontit.
Kievi dhe evropianët e bëjnë të qartë se ata kurrë nuk do t'i njohin ligjërisht pushtimet ruse, sepse kjo do ta shndërronte ligjin ndërkombëtar në një "nxitje për pushtime të reja" dhe jo në një pengesë. Megjithatë, ata duken të gatshëm të tolerojnë pushtimin de facto rus .
Skenari më i mirë për Kievin është që Rusia të kufizohet në atë që tashmë mban - rreth 20% të Ukrainës . Por Moska gjithashtu kërkon tërheqjen e forcave ukrainase nga pjesët që nuk i ka pushtuar, kryesisht nga pjesa e Donetskut e kontrolluar nga Ukraina.
Megjithatë, pyetja thelbësore është se çfarë do të ndodhë me 80 përqindëshin e mbetur të vendit.
Ukrainasit dhe aleatët e tyre evropianë duan ta mbrojnë atë me mbrojtje të fortë ushtarake dhe ndihmë perëndimore për sigurinë.
Një "koalicion i të vullnetshmëve" i udhëhequr nga Mbretëria e Bashkuar dhe Franca po shqyrton dërgimin e trupave për të penguar një sulm të ardhshëm rus.
Evropianët shpresojnë që Shtetet e Bashkuara do t'u bashkohen këtyre garancive; deklaratat e fundit të Trump i kanë inkurajuar ata, megjithëse roli i Uashingtonit mbetet i paqartë .
Një rezultat i tillë do të kujtonte fundin e Luftës Koreane në vitin 1953 , e cila e la gadishullin të ndarë, por Korenë e Jugut të sigurt nën mbrojtjen amerikane.
Megjithatë, për Putinin kjo do të përbënte një dështim historik: ai do të mbante vetëm 20 përqind të Ukrainës, kryesisht të shkatërruar, ndërsa pjesën tjetër do ta shihte të mbrojtur nga trupat perëndimore.
Skenari 2: Koncesion toke me nënshtrim
Nga viti 2022 , Moska kërkon jo vetëm përfitime territoriale, por edhe një reduktim të ushtrisë ukrainase, një reduktim të armëve perëndimore, madje edhe ndryshime në sistemin politik dhe kushtetutë , si dhe kontroll mbi gjuhën, historinë dhe identitetin.
Rreziku më i madh për Ukrainën nuk është vetëm humbja e territoreve të saj lindore dhe jugore, por edhe pamundësia për t'i rezistuar një pushtimi të tretë.
Kjo do ta detyronte atë të përputhej me dëshirat e Moskës për udhëheqjen dhe politikën e saj brenda dhe jashtë vendit.
Një skenar i tillë do ta shndërronte Ukrainën në një protektorat rus një kapitullim virtual për një vend që kërkon të konsolidojë demokracinë e tij dhe t'i bashkohet Perëndimit.
E vetmja mënyrë me të cilën Putini mund ta arrijë këtë është në fushën e betejës.
Edhe pse fitimet territoriale janë të vogla, qëllimi i Rusisë është të dobësojë ushtrinë ukrainase dhe vullnetin e vendit për të vazhduar luftën.
Pas 3.5 vitesh lufte, ushtarët ukrainas janë të lodhur dhe të pakët në numër, por ata vazhdojnë të rezistojnë.
Natyra e luftës, ku dominojnë dronët, favorizon mbrojtjen.
“Nuk e shoh ushtrinë ukrainase duke u shembur. Por nëse Ukraina nuk i zgjidh problemet e forcimit dhe menaxhimit të forcave të saj, ajo mund të mos mposhtet në fushën e betejës, por do të bëhet gjithnjë e më e rraskapitur”, thotë Michael Kofman, një analist ushtarak në Carnegie Endowment for International Peace.
Pavarësisht superioritetit të Rusisë në popullsi, ushtri dhe burime, analistët theksojnë se Ukraina është treguar fleksibile dhe elastike.
Deri më tani, kundër të gjitha parashikimeve, ajo ka arritur të zgjasë rezistencën e saj dhe ta mbajë rezultatin përfundimtar të hapur.
